Dlaczego ta branża?
- Poprawa efektywności zakupów to jeden z priorytetów współczesnego biznesu
- Rola działu zakupów zaczyna nabierać znaczenia strategicznego
- Rozwój kompetencji językowych i negocjacyjnych pożądanych na rynku pracy
Poprawa efektywności działu zakupów nabiera coraz większego znaczenia w dzisiejszej przestrzeni biznesowej. Dzięki właściwej kontroli i analizie wydatków na poziomie produktów, jednostek biznesowych oraz regionów przedsiębiorstwo może osiągnąć wymierne efekty finansowe. W ciągu ostatnich kilku dekad rola i znaczenie zakupów w biznesie zmieniły się diametralnie pod wpływem takich zjawisk, jak globalizacja oraz technologia.
– Te dwa czynniki mają pozytywne przełożenie na efektywność procesu zakupów poprzez generowanie większych oszczędności i pozytywny wpływ na wynik finansowy przedsiębiorstwa. Globalizacja daje też możliwość lokowania działów zakupowych w innych regionach, niż są obecni dostawcy, np. rynek amerykański można obsługiwać z Europy lub Indii – przyznaje Marcin Pawlukiewicz, Service Delivery Manager w Capgemini Polska.
Jeszcze w latach 80. XX wieku rola działu zakupów w przedsiębiorstwie miała charakter administracyjny, urzędniczy i transakcyjny – ograniczała się głównie do składania i realizacji zamówień zgodnie z zaleceniami klientów wewnętrznych, m.in. działów produkcyjnych lub inżynieryjnych. We współczesnym świecie zaczyna natomiast dominować przekonanie, że odpowiednie zarządzanie procesem zakupowym prowadzi z jednej strony do redukcji wydatków, z drugiej – do utrzymania konkurencyjnej pozycji przedsiębiorstwa na rynku. Dzięki oszczędnościom organizacja może przeznaczyć swoje środki finansowe na budowę obiektów produkcyjnych, rozwój nowych produktów czy zatrudnionych pracowników.
– Kiedy przyszedł światowy kryzys, firmy zaczęły szukać dalszych oszczędności i ponownie okazało się, że efektywne zakupy mogą znacznie ograniczyć zbędne wydatki przedsiębiorstwa, co nadało działom zakupów strategiczne miejsce w organizacji – dodaje Marcin Pawlukiewicz.
Jednym z najważniejszych aspektów współczesnego zarządzania procesem zakupów jest zatem efektywność. Ponieważ większość tradycyjnych organizacji posiada rozproszoną strukturę, co oznacza jednocześnie rozrzucenie kompetencji zakupowych, pierwszym i nadrzędnym celem w budowaniu nowoczesnej i konkurencyjnej polityki zakupowej staje się stworzenie centralnej jednostki zakupowej lub przekazanie procesów zakupowych wyspecjalizowanemu dostawcy. Zakupy zaczynają zatem odgrywać zarówno transakcyjną, jak i strategiczną rolę. Do kompetencji działu zakupów należy już nie tylko obsługa zamówień w zakresie towarów i usług, ale również analiza rynku i trendów, utrzymanie trwałych relacji z globalnymi partnerami oraz zarządzanie kategoriami, kontraktami i operacjami zakupowymi (tzw. category management). Dodatkowo, do strategicznych funkcji działu zakupów zaliczamy również kontrolę realizacji kontraktów oraz przegląd już zrealizowanych umów w celu ustalenia, czy i jakie warunki powinni spełnić jeszcze dostawcy, analizę wydatków, zarządzanie zgodnością i ryzykiem.
– Od dłuższego czasu działy zakupów nie są już postrzegane jako centrum kosztów, a bardziej jako generujące wartość dodaną dla organizacji. Oprócz wspomnianych oszczędności efektywny proces zakupów poprawia również proces po stronie zobowiązań (accounts payable), a w następnej kolejności cash flow, bowiem dział zakupów ma dużą możliwość negocjacji terminów płatności z dostawcami – wyjaśnia Marcin Pawlukiewicz.
Ścieżka kariery
Szybki rozwój działu zakupów i jego rosnąca rola w strategiach firm przekłada się na dynamikę zatrudnienia w obszarze procurement. Jednakże nie tylko wzrost zatrudnienia czyni tę branżę atrakcyjną dla młodych ludzi. Osoby wiążące swoją przyszłość zawodową z zakupami mogą liczyć na udział w różnorodnych projektach ze względu na współpracę z wieloma sektorami gospodarki.
– Typowe stanowiska to kupiec, administrator danych zakupowych, analityk ds. procesów zakupowych, specjalista i starszy specjalista ds. procesów zakupowych oraz lider zespołu w procesie zakupów. Nazwy te mogą wydawać się bardzo zbliżone, ale w praktyce wymienione przeze mnie stanowiska wymagają zróżnicowanego poziomu kompetencji i są przypisane do określonych zadań w procesie – wymienia Marcin Pawlukiewicz.
Najważniejszym ze stanowisk w obszarze zakupów jest Chief Procurement Officer, czyli dyrektor odpowiadający za całą strategię zakupową po stronie klienta.
Poszukiwane umiejętności
Praca specjalistów z działu zakupów wymaga od nich dużej wszechstronności. Do efektywnego wypełniania powierzonych obowiązków niezbędne są zarówno umiejętności analityczne, jak i duża swoboda w nawiązywaniu kontaktów oraz kompetencje negocjacyjne.
– Ta branża daje możliwości rozwinięcia miękkich kompetencji, związanych przykładowo z technikami negocjacyjnymi. Poza tym pozwala poznać różnice kulturowe w prowadzeniu biznesu czy też rozwinąć umiejętności językowe. Praca ta daje miejsce na kreatywność, zwłaszcza przy usprawnianiu procesów i wdrażaniu nowych narzędzi zakupowych – podsumowuje Marcin Pawlukiewicz.