Cechy branży:
- Dobra passa dla branży podyktowana rosnącą świadomością podatkową klientów
- Możliwość specjalizacji w poszczególnych typach podatków
- Ważna umiejętność spójnego budowania argumentacji
Nadchodzą bardzo dobre lata dla branży doradztwa podatkowego, co pokazuje opublikowany w 2014 roku ranking „Rzeczpospolitej” (z dn. 12 czerwca 2014 roku) poświęcony właśnie tej branży. W poprzednim roku wzrost przychodów wykazało 26 firm, a teraz może się tym pochwalić aż 39 z 68 przebadanych podmiotów. Za tak dobrą passą stoi rosnąca świadomość klientów. Coraz większa grupa przedsiębiorstw wydaje się być zainteresowana profesjonalną obsługą, która wykracza poza comiesięczne sporządzanie deklaracji podatkowych. Doradztwo podatkowe to zatem same plusy.
– Można wyróżnić trzy podstawowe korzyści, jakie niesie ze sobą doradztwo podatkowe. Pierwszą jest możliwość zastosowania przez klienta w praktyce zawiłych regulacji prawa podatkowego, które doradca podatkowy tłumaczy i przekłada na możliwe do zastosowania reguły. Drugą korzyścią jest korzyść finansowa, czyli realne zmniejszenie obciążeń podatkowych firmy w zgodzie z przepisami prawa podatkowego. Trzecim plusem jest możliwość minimalizacji ryzyka, które wynika z rozliczeń podatkowych, czyli ochrona prowadzonego biznesu przed negatywnymi skutkami związanymi z kontrolą podatkową oraz konsekwencjami karno-skarbowymi – przyznaje Michał Zając, Doradca Podatkowy, Supervisor w KPMG.
To ryzyko zazwyczaj zaskakuje przedsiębiorców, ponieważ branżę podatkową charakteryzują częste zmiany legislacyjne. Rok 2014 przyniósł wiele zmian przepisów podatkowych, natomiast polski rząd przygotowuje obecnie kolejną nowelizację ordynacji podatkowej.
Warto również zwrócić uwagę na rosnące oczekiwania wśród klientów. Od doradców podatkowych XXI wieku oczekuje się kompleksowych usług. Proste porady już nie wystarczają, a klienci poszukują doradców, którzy będą w stanie opracować dla nich "szytą na miarę" strategię optymalizacyjną. Ranking "Rzeczpospolitej" wskazuje na jeszcze jeden ciekawy fakt – coraz silniejsze na rynku wydają się być niewielkie firmy doradcze zatrudniające do 30 doradców podatkowych. Podobnie jak w audycie, znacząco zwiększa to konkurencję w branży.
– Konkurencja na rynku jest bardzo duża. Wynika to zarówno z rywalizacji największych firm na rynku, jak i z coraz większej liczby mniejszych podmiotów świadczących usługi doradcze. Również kancelarie prawne dostrzegają coraz częściej potrzebę świadczenia tego rodzaju usług – potwierdza Michał Zając. Eksperci z branży uważają, że rosnąca konkurencja wymusza na firmach doradczych zarówno konsolidację, jak i specjalizację, ponieważ tylko dzięki kompleksowej obsłudze można zapewnić sobie przewagę na rynku w obecnych czasach.
W ramach doradztwa wyróżnia się m.in.:
Doradztwo w zakresie podatków pośrednich – regulacje dotyczące podatków pośrednich należą do najbardziej złożonych i podlegających najczęstszym zmianom przepisów prawa podatkowego. Dlatego rozliczenia z tego tytułu mogą stać się źródłem niepożądanego ryzyka podatkowego. Doradztwo oferuje tutaj kompleksową obsługę w zakresie podatku od towarów i usług (VAT), podatku akcyzowego, ceł i handlu zagranicznego, podatków ekologicznych, a nawet opłat wynikających z prawa autorskiego.
Doradztwo w zakresie CIT – obejmuje podatek dochodowy od osób prawnych (corporate income tax). CIT jest rodzajem podatku bezpośredniego obciążającego dochody uzyskane przez przedsiębiorstwa. Usługi w tym obszarze obejmują pomoc w kwalifikacji przychodów i kosztów, właściwą kalkulację wysokości podatku odroczonego oraz przeprowadzanie przeglądów podatkowych i ich automatyzację.
Doradztwo dla pracodawców – obejmuje wszystkie podatki związane z relacją pracownik–pracodawca, czyli głównie podatek dochodowy od osób fizycznych, ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, a także kwestie związane z legalizacją pobytu i zatrudnienia obcokrajowców.
Doradztwo w zakresie cen transferowych – obejmuje doradztwo związane z transakcjami występującymi pomiędzy podmiotami, które według definicji prawa podatkowego są podmiotami powiązanymi. Doradztwo dotyczy zatem porad w zakresie opracowania właściwych metod wyceny przepływów produktów, usług oraz środków niematerialnych i prawnych w transakcjach między tymi podmiotami.
Doradztwo w zakresie podatków międzynarodowych – obejmuje doradztwo z zakresu opodatkowania transakcji transgranicznych oraz projekty międzynarodowego planowania podatkowego. Zalicza się do tego obszaru również pomoc krajowym i zagranicznym firmom w redukcji obciążeń podatkowych oraz w poprawie wyniku finansowego i usprawnieniu procesu przepływów pieniężnych.
Jak widać, właściwe zarządzanie podatkami wymaga od doradców nie tylko śledzenia i implementacji zmian w przepisach, ale przede wszystkim stosowania inżynierii podatkowej, ponieważ konsultant, podobnie jak inżynier, musi zaplanować i zrealizować projekt o wysokim stopniu skomplikowania.
Ścieżka kariery
Zawód doradcy podatkowego wymaga wiedzy i kompetencji zarówno w obszarze prawnym, jak i księgowym. Prawo podatkowe naturalnie łączy ze sobą te dwa obszary.
– Branża doradztwa podatkowego jest bardzo różnorodna oraz dynamiczna. Wymaga ciągłego rozwoju zawodowego, co jest wynikiem dużej liczby zmian w przepisach podatkowych, jak i w orzeczeniach sądowych, które w praktyce podatkowej mają bardzo duże znaczenie – dodaje Michał Zając.
Kariera przyszłego doradcy najczęściej zaczyna się od praktyki w specjalistycznej kancelarii lub jednej z firm doradczych. Po kilku latach na stanowisku konsultanta specjalista może awansować na stanowisko menedżerskie. Odpowiada wtedy całościowo za duże projekty konsultingowe. Część doświadczonych ekspertów w przyszłości decyduje się na założenie własnej kancelarii podatkowej.
Profesję doradcy podatkowego nie ominęła również deregulacja, która weszła w życie w sierpniu 2014 roku. Tytuł doradcy, bardzo pożądany w tej branży, czekają właśnie duże zmiany. Sama licencja jednakże nie zniknie z rynku, jak ma to miejsce w przypadku certyfikatu księgowego. Kandydaci nadal będą mogli zdawać egzaminy, natomiast modyfikacjom podlega okres praktyk – nowelizacja skraca czas trwania praktyki zawodowej z 2 lat do 6 miesięcy.
– Posiadanie tytułu doradcy podatkowego nie jest warunkiem koniecznym, natomiast zdecydowanie jest pewną gwarancją dla klienta, iż osoba z tym tytułem rzeczywiście posiada odpowiednią wiedzę – podkreśla Michał Zając. – Bardzo istotny jest również fakt, iż osoby bez tytułu doradcy podatkowego nie mogą reprezentować swoich klientów w postępowaniach podatkowych i sądowo-administracyjnych. A to właśnie w tych postępowaniach rozstrzyga się często przyszłość danego przedsiębiorcy.
Poszukiwane umiejętności
U przyszłych pracowników doradztwa podatkowego cenione są umiejętności analityczne oraz perfekcyjna znajomość przepisów prawnych. Ponieważ konsultanci mają częsty kontakt z klientem i pracują w zespołach projektowych, ważne są również kompetencje komunikacyjne.
– Mówimy o branży, która wymaga częstego kontaktu z ludźmi z różnych zespołów, np. księgowości, marketingu, sprzedaży, IT oraz z różnych branż. W konsekwencji posiadanie i rozwijanie umiejętności słuchania i zrozumiałego komunikowania jest kluczowe – wyjaśnia Michał Zając. – Wykonując zawód doradcy należy posiadać umiejętność jasnego formułowania myśli oraz budowania spójnej argumentacji. Ważne jest również zwięzłe przedstawienie sedna problemu osobom, które nie znają się na podatkach.