Dlaczego ta branża?
- Perspektywiczny sektor w związku z rosnącym zapotrzebowaniem na kompleksowe usługi doradcze
- Zdobywanie coraz częściej pożądanych na rynku kompetencji z obszaru zarządzania zmianą
- Dobra szkoła w kształtowaniu umiejętności aktywnego słuchania
Słowo „konsultant” na dobre zagościło w naszym języku. Konsultantami stają się obecnie zarówno sprzedawcy, jak i doradcy pomagający urządzić mieszkanie. Dlatego termin „doradztwo biznesowe” może budzić pewną dozę niepewności. Co tak naprawdę kryje się za tym pojęciem?
Doradztwo biznesowe w ciągu ostatnich kilkunastu lat przeszło głęboką ewolucję. Od najlepszych firm konsultingowych na rynku oczekuje się nie tylko porady w kwestiach biznesowych, ale również, a właściwie przede wszystkim, trafnych rozwiązań i dostępu do najlepszych praktyk biznesowych. Siłą doradztwa w XXI wieku staje się zmiana, a właściwie transformacja rozumiana jako niekończący się proces. Rola konsultingu polega zatem nie na utrzymaniu status quo, a na wprowadzeniu w sposób przemyślany zmian w strukturze przedsiębiorstwa. Co ważne, zmiana, której efektów doświadcza każda organizacja, jest dużym sprzymierzeńcem tej branży.
– Zmieniające się otoczenie powoduje, że firmy muszą częściej dostosowywać swój sposób działania i model biznesowy. Rolą doradcy jest przewidywanie zmian rynkowych i wspieranie swoich klientów w adaptacji do nowych uwarunkowań biznesowych i technologicznych – wyjaśnia Bartłomiej Dwojak, Management Consulting Manager w Accenture.
Zdaniem ekspertów doradztwo biznesowe można uznać za jedną z najszybciej rozwijających się obecnie branż. W dzisiejszych czasach kluczem do sukcesu staje się współpraca z profesjonalistami, którzy wnoszą w ramach projektów doradczych wieloletnie, wielobranżowe i globalne doświadczenie. O dobrej kondycji doradztwa biznesowego świadczą liczby. Przykładowo, francuski rynek usług doradczych w 2014 roku urósł o 2,4 proc. i obecnie jest wart 4 miliardy euro. Jeszcze lepiej sytuacja wygląda u naszego zachodniego sąsiada – w Niemczech wzrost rynku usług konsultingowych oceniono na 6 proc.
Konsulting to również jedna z najbardziej atrakcyjnych branż. Studenci kierunków biznesowych w Wielkiej Brytanii uważają ten sektor za najciekawszy pod względem możliwości kariery. Na tę wysoką notę mają wpływ dwa ważne czynniki: z jednej strony żadna inna branża nie daje tak szerokiego dostępu do zróżnicowanych projektów, z drugiej – rozwija wśród specjalistów cenną umiejętność właściwego odczytywania trendów rynkowych.
– Większa część pracy doradcy ma charakter projektowy. Zespół jest zobligowany do wypracowania produktu prac na czas, zgodnie z oczekiwaną jakością i w budżecie. Często doradca pełni również rolę „odkrywcy”: aktywnie rozmawia z klientem o tym, jak nowe trendy rynkowe i zmieniające się otoczenie konkurencyjne wpływa na klienta i w jaki sposób należy je później wykorzystać – tłumaczy Bartłomiej Dwojak.
Doradca biznesowy może brać udział w wielu projektach o bardzo zróżnicowanym profilu. Zdaniem eksperta Accenture można wyróżnić kilka dominujących nurtów w obszarze business advisory:
- Projekty realizowane przez doradców mają na celu osiągnięcie wymiernych korzyści (np. zwiększenie przychodów bądź zmniejszenie kosztów) lub wsparcie w realizacji strategii czy transformacji (np. połączenie dwóch organizacji).
- Praca konsultantów stanowi ważny element tzw. łańcucha wartości (value chain – sekwencja działań, która kreuje wartość dla odbiorcy), począwszy od zaopatrzenia, poprzez procesy wewnętrzne, aż po dystrybucję produktów.
- Projekty realizowane przez doradców mogą mieć charakter strategiczny (np. zaprojektowanie modelu operacyjnego) lub operacyjny (wdrożenie modelu operacyjnego).
- Forma i przebieg projektu doradczego zależy od specyfiki obszaru, w tym m.in. w kontekście procesów (np. optymalizacja w celu redukcji kosztów), ludzi i organizacji (np. budowa centrum usług wspólnych) lub technologii (np. wdrożenie nowej platformy sprzedażowej).
Doradztwo biznesowe ma zatem bogatą strukturę i obejmuje swoim zakresem wiele dziedzin: od marketingu, poprzez transakcje kapitałowe i HR, po wdrażanie nowych technologii. Podstawowym narzędziem, którym dysponuje konsultant, jest wiedza.
– Konsultanci dysponują korporacyjną bazą wiedzy oraz dedykowanymi narzędziami do realizowania różnego rodzaju projektów, co daje im dostęp zarówno do wielu wartościowych informacji na temat branży czy specyfiki funkcjonalnej, jak również do konkretnych narzędzi (np. szablonów dokumentów), które należy wypracować w trakcie realizacji prac. Nieocenionym wsparciem dla doradcy okazują się również eksperci, z którymi dokonuje się konsultacji w celu uzyskania najwyższej wartości dla klienta – reasumuje Bartłomiej Dwojak.
Ścieżka kariery
Drzwi do świata konsultantów otwierają studia, chociaż na dalszych etapach liczy się doświadczenie oraz coraz bardziej specjalistyczna wiedza branżowa. Karierę w obszarze doradztwa biznesowego rozpoczyna się od stanowiska analityka, odpowiedzialnego za przeprowadzenie wywiadu z klientami oraz część analityczną projektu. Następnie młody pracownik zostaje konsultantem, który czuwa nad bieżącą realizacją celów w danym projekcie. Manager natomiast jest osobą, która "spina" cały projekt i dostarcza końcowy produkt klientowi. Nie istnieje jednak modelowa ścieżka kariery, ponieważ każda firma doradcza posiada własną strukturę, a charakter projektu zależy również od branży klienta.
W trakcie rozwoju zawodowego konsultanci często specjalizują się w wybranych obszarach doradczych.
– Duże firmy doradcze posiadają dedykowane zespoły, które specjalizują się w realizacji projektów w poszczególnych branżach, np. usługi finansowe, firmy produkcyjne, firmy telekomunikacyjne. Młodsi członkowie zespołu nabywają wiedzę praktyczną poprzez realizację projektów w danej branży pod okiem ekspertów – wyjaśnia Bartłomiej Dwojak.
Pod wpływem rozwoju nowych technologii konsultanci powinni również zdobywać wiedzę z obszaru IT. Inaczej nie będą w stanie w pełni doradzać klientom, nie zrozumiawszy wcześniej uwarunkowań technologicznych i ich wpływu na modelu operacyjne oraz biznesowe.
Poszukiwane umiejętności
W związku z nowymi obszarami, którymi zajmuje się business advisory, jak m.in. big data, internet rzeczy czy business intelligence, konsultant powinien posiadać motywację do nauki, ciekawość poznawczą i umiejętność kreowania niestandardowych rozwiązań.
– Doradca biznesowy XXI wieku musi mieć szerokie horyzonty, a także rozumieć model operacyjny i model biznesowy swojego klienta oraz konkurentów z branży i spoza niej. Musi ponadto rozumieć siły oddziałujące na branżę (z uwzględnieniem aspektu prawnego i technologicznego) oraz umieć pomóc ocenić swoim klientom, jak te zmiany wpływają na ich poszczególne działania. Konieczna jest też wyspecjalizowana wiedza na temat poszczególnych rozwiązań (np. wykorzystanie biometrii w biznesie) lub dostęp do ekspertów, którzy mają wiedzę w tym wąskim zakresie – mówi Bartłomiej Dwojak.
W tym zawodzie liczą się również kompetencje interpersonalne. Uczciwa relacja, etyka i zaufanie to filary tej branży oraz sedno współczesnego biznesu. W doradztwie biznesowym największym kapitałem są ludzie oraz ich doświadczenia, dlatego zaufanie buduje się tutaj przez profesjonalizm i kompetencje członków zespołu firmy doradczej.
– Firmy doradcze budują zaufanie u swoich klientów oraz na rynku poprzez odpowiednią realizację projektów. Dostarczane rozwiązania muszą przynosić zamierzone efekty dla klienta, być realizowane w ustalonym terminie, budżecie i z oczekiwaną jakością. Niepowodzenie jednego projektu może skutkować zakończeniem relacji z klientem bądź obniżeniem reputacji na rynku – podsumowuje Bartłomiej Dwojak.