Rok 2014 okazał się bardzo ważny dla polskiej księgowości, ponieważ nastąpiło zniesienie certyfikatów księgowych, co w praktyce oznacza, że księgi rachunkowe będzie można prowadzić bez praktyki zawodowej oraz wykształcenia. Zdaniem Ministerstwa Finansów kwestii kwalifikacji nie powinno regulować państwo, a najlepszą rekomendacją dla klienta miałyby stać się certyfikaty wydawane przez polskie stowarzyszenia księgowych. Deregulacja z pewnością przełoży się na konkurencyjność w obszarze wykonywanych usług, ale to tylko jeden z trendów, które mają bezpośredni wpływ na tę branżę.
– Zawrotne tempo zmian gospodarczych i rozwój nowoczesnych technologii to obok często zmieniających się przepisów prawa podatkowego podstawowe wyzwania, w obliczu których stoją dziś działy księgowości na całym świecie. Księgowość XXI wieku musi dziś zmierzyć się z konsekwencjami kryzysu, czyli przede wszystkim z szukaniem oszczędności we wszystkich obszarach biznesowych – wyjaśnia Liliane Preusser, Partner w Rödl & Partner. – Nadal bardzo popularnym trendem jest również centralizowanie księgowości i tworzenie centrów usług wspólnych.
Dla prawidłowego wykonywania swoich obowiązków księgowi powinni nie tylko aktualizować swoją wiedzę z takich obszarów, jak prawo podatkowe, międzynarodowe standardy sprawozdawczości finansowej czy międzynarodowe standardy rachunkowości, ale również zadbać o kompetencje w zakresie obsługi nowych programów. Jak wynika z raportu Kim jest współczesny księgowy, księgowi muszą nauczyć się nowych systemów przeciętnie kilka razy w ciągu swojej kariery.
– W dzisiejszych czasach coraz bardziej zyskują na znaczeniu zintegrowane systemy ERP, a księgowy znający takie systemy ma większe szanse na znalezienie lepszej pracy. Oprócz tego coraz większą popularnością cieszą się systemy workflow, narzędzia umożliwiające efektywne sterowanie procesami biznesowymi – dodaje Liliane Preusser. – Dzisiejszy świat i współczesny biznes zmieniają się bardzo szybko. Księgowość jako jeden z podstawowych działów przedsiębiorstwa nie może pozostawać w tyle.
Współczesna księgowość, która staje się dziedziną coraz bardziej interdyscyplinarną i zaczyna pełnić funkcję doradczą dla zarządów firm, dynamicznie zmienia się nie tylko pod wpływem nowych technologii, ale również w wyniku coraz większych wymagań ze strony klientów.
– Klienci oczekują obecnie przede wszystkim innowacyjnego podejścia, np. w zakresie prowadzenia ksiąg w ich systemie, elastyczności, zwłaszcza jeżeli mówimy o tzw. pogotowiu księgowego, polegającym na przejęciu ksiąg na okres zmian personalnych lub dłuższego urlopu, a także dobrej znajomości języków obcych, niezbędnych w raportowaniu do spółek matek – podkreśla Liliane Preusser.
Ścieżka kariery
Stanowisko młodszego księgowego otwiera możliwości rozwoju kariery w obszarze księgowości. Nie wymaga ono doświadczenia zawodowego, dlatego pracują na nim również studenci. Jest to stanowisko niesamodzielne, wymagające wsparcia merytorycznego ze strony przełożonych.
Samodzielny księgowy jest odpowiedzialny za kompleksową obsługę jednego lub większej liczby obszarów księgowości, takich jak np. środki trwałe, należności, zobowiązania czy podatki. Liczba i rodzaj powierzonych obowiązków zależy od wielkości i specyfiki branży, w której działa firma. Taki specjalista powinien mieć przynajmniej dwuletnie doświadczenie na stanowisku księgowego i ukończone wyższe studia kierunkowe.
Główny księgowy to niezwykle ważna osoba w firmie. Na tym stanowisku odpowiada się za prezentowanie w sprawozdaniach wszystkich przeprowadzonych w przedsiębiorstwie operacji finansowych zgodnie z zasadami rachunkowości.
Dyrektor finansowy jest obok dyrektora zarządzającego i handlowego jedną z najważniejszych osób w firmie. Jego rola w ciągu ostatnich kilkunastu lat także uległa wyraźnej ewolucji: od osoby odpowiedzialnej za doradztwo do współdecydenta w podejmowaniu strategicznych decyzji. Stanowisko to należy dziś do najbardziej prestiżowych. W największych firmach dyrektor finansowy odpowiada za procesy strategicznego planowania i zarządzania oraz za procesy przejęć i fuzji.
– W Rödl & Partner ścieżka kariery w Dziale Księgowości przedstawia się nieco inaczej. Pierwsze doświadczenia można zdobyć odbywając w naszej firmie praktyki, po których niejednokrotnie zatrudniamy odpowiednie osoby na stanowiska asystenckie. Po przepracowaniu minimum 7 miesięcy możliwy jest awans na młodszego księgowego. Następnym etapem w ścieżce kariery jest stanowisko księgowego, a pierwszym stanowiskiem menedżerskim w firmie Rödl & Partner jest pozycja Senior Associate, czyli Kierownika Zespołu – komentuje Liliane Preussner.
Liliane Preusser wskazuje jeszcze na alternatywne możliwości – wiedzę z obszaru rachunkowości można wykorzystać również w audycie lub kontrolingu.
Poszukiwane umiejętności
Wśród najważniejszych cech na stanowisku księgowego wymienia się cierpliwość, sumienność, dokładność, uczciwość i odpowiedzialność.
– Działy księgowe poszukują dziś osób otwartych na zmiany. W cenie są osoby ambitne, które chętnie się dokształcają również we własnym zakresie. Jest to niezmiernie ważne w kontekście tak często zmieniających się przepisów – podsumowuje Liliane Preusser.