Dlaczego ta branża?
- Kluczowe cechy pożądane u księgowego to rzetelność, solidność, skrupulatność, dokładność i dociekliwość
- Rozwój technologii umożliwia automatyzację procesu księgowania
- Możliwa kontynuacja kariery w obszarze kontrolingu, podatków lub audytu
Podstawową funkcją księgowości w każdej firmie jest rejestrowanie wszystkich zdarzeń gospodarczych oraz prezentowanie ich w postaci sprawozdań finansowych i raportów, których odbiorcami są zarząd firmy, akcjonariusze oraz urzędy i instytucje finansowe. Specyfika pracy księgowego różni się w zależności od charakterystyki firmy oraz jej wielkości. Decydując się na karierę w tym obszarze, można wybrać wewnętrzny dział księgowości, centrum usług wspólnych lub firmę zajmującą się usługowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych dla małych i średnich firm.
– Samodzielny księgowy pracujący w biurze księgowym to osoba znająca wszystkie procesy biznesowe i księgowe jednostki oraz rozumiejąca, w jaki sposób przekładają się one na jej sprawozdanie finansowe. W oparciu o swoją wiedzę i kompetencje księgowy powinien zapewnić, że księgi jednostki są prowadzone zgodnie z lokalnym ustawodawstwem, tak w zakresie prawa bilansowego, jak i podatkowego – wyjaśnia Anna Możaryn, Manager w firmie Mazars, zajmującej się usługowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych. – W odróżnieniu, specjalista ds. księgowości w dużym centrum usług zajmuje się najczęściej wybranym procesem księgowym. Jego wiedza jest wybitnie specjalistyczna i szczegółowa, jednak pozostaje ograniczona poprzez znajomość wybranych procesów biznesowo- księgowych.
Warunki zewnętrzne i postęp technologiczny (zwłaszcza w dziedzinie informatyki) niewątpliwie wpływają na prace wykonywane przez księgowych. Przede wszystkim obserwowane jest ciągłe zastępowanie prostych czynności księgowych, np. takich jak manualne rejestrowanie operacji księgowych, przez procesy bardziej zautomatyzowane.
– W wielu przypadkach spółki korzystają z kompleksowego oprogramowania klasy ERP lub innych programów wspomagających, które pozwalają na automatyczny transfer danych do systemu księgowego – wyjaśnia Anna Możaryn.
Innym rozwiązaniem jest oprogramowanie OCR (optical character recognition) polegające na przetwarzaniu dokumentów papierowych na formę elektroniczną i ich automatycznej dekretacji oraz księgowaniu.
– Zdecydowanie wszystkie te usprawnienia przenoszą ciężar pracy księgowego przede wszystkim na kontrolę i analizę wyników księgowań w ramach procesów automatycznych – tłumaczy Anna Możaryn.
Ścieżka kariery
Stanowisko młodszego księgowego otwiera możliwości rozwoju kariery w obszarze księgowości. Nie wymaga ono doświadczenia zawodowego, dlatego jest to świetny pomysł na pierwszą pracę dla studentów i absolwentów rozważających karierę w finansach korporacyjnych. Jest to rola wymagająca wsparcia merytorycznego ze strony przełożonych. Samodzielny księgowy z kolei jest odpowiedzialny za kompleksową obsługę jednego lub większej liczby obszarów księgowości, takich jak np. środki trwałe, należności, zobowiązania czy podatki. Liczba i rodzaj powierzonych obowiązków zależy od wielkości i specyfiki branży, w której działa firma. Samodzielny księgowy w firmie zajmującej się usługowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych odpowiada za pełną księgowość jednej spółki lub kilku mniejszych. Główny księgowy z kolei stoi na czele działu księgowości i odpowiada za prezentowanie w sprawozdaniach finansowych zgodnie z zasadami rachunkowości wszystkich przeprowadzonych w przedsiębiorstwie operacji finansowych oraz za rozliczenia podatkowe firmy. Dyrektor finansowy ponosi odpowiedzialność za księgowość, rachunkowość zarządczą oraz za płynność finansową, a w największych firmach również za procesy strategicznego planowania oraz za przejęcia i fuzje.
Poszukiwane umiejętności
Zawód księgowego kojarzy się niezmiennie z określonym zestawem cech osobowościowych, jak rzetelność, solidność, skrupulatność, dokładność i dociekliwość. – Cechy te oczywiście nadal są w cenie, natomiast obecnie wymaga się od księgowych dużo szerszych kompetencji zarówno merytorycznych, jak i osobowościowych – zaznacza Anna Możaryn. Jeśli chodzi o umiejętności merytoryczne, to obecnie w zawodzie księgowego niezbędna jest znajomość polskiej ustawy o rachunkowości, Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej i prawa podatkowego.
– Jeżeli mówimy o kompetencjach miękkich, to obecnie księgowy musi być pracownikiem zespołowym. Już nie wystarcza samodzielna analiza słupków i liczb – podkreśla Anna Możaryn.
Wewnętrzne działy księgowe w firmach zbierają potrzebne im informacje ze wszystkich innych działów firmy (np. sprzedaż, marketing itp.), muszą je dobrze zrozumieć i prawidłowo odzwierciedlić w księgach, dlatego umiejętności komunikacji i pracy zespołowej są niezbędne. Podobnie wygląda sytuacja księgowych w firmach outsourcingowych. Kompetencje relacyjne i komunikacyjne są bardzo ważne, ponieważ księgowi pracują w strukturze macierzowej w zmiennych zespołach oraz jednocześnie budują relację biznesową z klientem. Współczesna księgowość wymaga również szerokich kompetencji informatycznych. Excel oraz moduły finansowo-księgowe systemów ERP to codzienne środowisko pracy księgowego.