Wybierz karierę w tej branży, jeżeli…
- Nie lubisz rutyny oraz chcesz zdobyć wiedzę, która dotyczy współczesnego biznesu
- Stawiasz na różnorodność doświadczeń i lubisz spotkania z ludźmi
- Lubisz uważnie obserwować, a przede wszystkim aktywnie słuchasz inny
Jednym z najważniejszych czynników mających wpływ na wzrost znaczenia audytu finansowego w przestrzeni biznesowej jest ryzyko, które w wyniku globalizacji oraz postępu technologicznego staje się coraz bardziej nieprzewidywalne. Rosnące oczekiwania po stronie całej organizacji oraz konkurencyjnego rynku stawiają przed władzami spółek, w tym przede wszystkim przed dyrektorami finansowymi, wiele nowych wyzwań. Od CFO i szerzej – całego pionu finansowego – wymaga się zatem roli lidera zmiany oraz stratega, który wskaże nowe kierunki rozwoju. Jednakże bez właściwej identyfikacji różnych rodzajów ryzyka spełnienie tych oczekiwań byłoby niemożliwe. Poza tradycyjnym nadzorem finansowym, nad którym czuwają finansiści, wśród specjalistów poszukuje się doradców, którzy pomogą całemu przedsiębiorstwu w realizacji strategicznych celów biznesowych. Tych założeń nie można by osiągnąć bez obiektywnej oceny strony trzeciej, która nie tylko odkryje nieprawidłowości i zniekształcenia ujęte w sprawozdaniach spółek, ale również udzieli wartościowych wskazówek i rekomendacji. By sprostać wysokim standardom świata biznesu, gdzie znaczenia nabiera transparentność, audyt z roku na rok przyjmuje pozycję proaktywną i doskonali techniki pozwalające sprawnie i szybko reagować na zmiany w otaczającej firmę rzeczywistości. Od audytorów oczekuje się obecnie umiejętności dostrzegania zarówno szans, jak i zagrożeń, które tkwią w spółkach poddawanych audytowi, dlatego w tej branży tak wielką sztuką jest umiejętność słuchania. Nie bez kozery termin "audyt" pochodzi od łacińskiego czasownika audire, oznaczającego czynność słuchania.
Ogólnie rzecz biorąc, za audyt finansowy uważa się kompleksowe badanie sprawozdania finansowego mające na celu ocenę, czy przedstawia ono w rzetelny sposób sytuację majątkową i finansową audytowanej jednostki zgodnie z założeniami ustawy o rachunkowości. Do badania sprawozdań finansowych zobligowane są m.in. firmy ubezpieczeniowe, banki, jednostki działające na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych, spółki akcyjne oraz podmioty, które zatrudniają w przeliczeniu na pełen etat co najmniej 50 osób, suma aktywów ich bilansu na koniec roku obrotowego wynosi 2,5 mln euro bądź przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych osiągnęły w tym samym okresie równowartość co najmniej 5 mln euro (kwoty powinny stanowić równowartość w polskiej walucie). Należy pamiętać, że w tym ostatnim przypadku spółka powinna spełnić co najmniej dwa z podanych powyżej warunków.
Według danych dziennika "Rzeczpospolita" w 2015 r. firmy audytorskie świadczyły usługi warte całościowo 2,7 mld zł. Mimo presji cenowej wartość rynku wzrosła o ok. 6 proc., a – podobnie jak w latach ubiegłych – niekwestionowanym liderem tej branży okazała się wielka czwórka, do której należało blisko 84 proc. rynku. Na tę przewagę rynkową mają wpływ przede wszystkim specjaliści.
– Tworząc zespoły eksperckie, które przeprowadzają badanie w siedzibie spółki, wychodzimy z prostego założenia – chcemy pomóc oraz dostarczyć profesjonalnego wsparcia naszym klientom. Aby nasza pomoc przynosiła efekty, musimy działać elastycznie. Dlatego, jeżeli projekt wymaga większego nakładu czasu, a czujemy jednocześnie presję, angażujemy większą liczbę specjalistów w ramach prowadzonego projektu badawczego. Takie podejście gwarantuje silniejszą pozycję – wyjaśnia Mikołaj Rytel, Partner w Dziale Audytu EY.
Powoli zaczynają to również rozumieć badane jednostki. Cena powoli przestaje być jedynym kryterium wyboru, co cieszy audytorów, którzy mają świadomość, jak wartościowa i cenna może okazać się ich pomoc. Spółki zaczynają doceniać również markę, doświadczenie, a przede wszystkim wiedzę ekspercką audytorów.
– Od jakiegoś czasu obserwujemy zwiększoną aktywność regulatorów rynku, co może mieć w dłuższej perspektywie pozytywny wpływ na znaczenie audytu – informuje Mikołaj Rytel.
Należy pamiętać, że rzetelna opinia dotycząca sprawozdania finansowego to dokument, na podstawie którego inwestorzy podejmują kluczowe decyzje biznesowe. W Polsce dopiero się tego uczymy, ale, jak wskazuje Mikołaj Rytel, na rynkach wysokorozwiniętych zawód audytora wiąże się już od dawna z prestiżem.
– W takich krajach, jak Wielka Brytania czy Stany Zjednoczone, gdzie świadomość biznesowa jest o wiele większa niż w Polsce, audytorów traktuje się jako kluczowe wsparcie w procesie identyfikacji ryzyka, wykrywania ewentualnych błędów i zaproponowania działań naprawczych. Na rynkach zagranicznych kary za wykryte nieprawidłowości i wydanie negatywnej opinii przez jednostkę audytującą są o wiele dotkliwsze i nie są akceptowane przez inwestorów, dlatego opinia audytora spotyka się ze zrozumieniem i szacunkiem – potwierdza Mikołaj Rytel.
Co ważne, firmy, aby móc sprostać rosnącym wymaganiom, muszą inwestować nie tylko w rozwój swoich pracowników, ale również w narzędzia wykorzystywane w pracy audytorów. Dzięki nowym technologiom poszerza się zakres weryfikowanych dokumentów księgowych, co pozwala kompleksowo spojrzeć na informacje i trafniej ocenić ich wzajemne korelacje. Już teraz w naszym kraju powstają centra wsparcia dla audytu, które zatrudniają specjalistów analizujących bazy danych. Jednakże technologia nie zastąpi pracy samych specjalistów. Obecnie dobrym audytorem nie będzie z pewnością finansista podchodzący do swojej pracy mechanicznie, ale zgrany zespół ekspertów, posiadający wiedzę z zakresu rachunkowości, podatków, systemów informatycznych oraz funkcjonowania procesów biznesowych.
– W EY do audytu staramy się podchodzić kompleksowo. Nie byłoby to możliwe bez zrozumienia profilu biznesowego naszych klientów, dlatego prowadząc rewizję finansową staramy się wnikliwie zapoznać z procesami wewnętrznymi zachodzącymi w spółce, w tym m.in. systemami kontroli, IT oraz podatkami – mówi Mikołaj Rytel.
W tym zawodzie ogromne znaczenie ma nie tylko znajomość klienta, ale całej branży, oraz intuicja, którą wypracowuje się latami, biorąc udział w bardzo różnorodnych projektach.
Ścieżka kariery
O karierze w audycie można pomyśleć już podczas studiów. Największe marki na rynku oferują młodym ludziom ciekawe programy praktyk, które pozwalają poprzez różnorodny zakres obowiązków poznać praktyczną stronę pracy audytora. Co ważne, najlepsi uczestnicy mogą kontynuować karierę już na stanowiskach asystenckich. Ponieważ audyt nie znosi chaosu, na przyszłych audytorów czeka czytelna i przejrzysta ścieżka awansu.
– Możliwość rozwoju zawodowego oraz unikalny know-how składają się na jeden z kluczowych kryteriów przy wyborze pracodawcy przez młodych ludzi. Dlatego inwestujemy w naszą młodą kadrę, angażując asystentów we wszystkie działania zespołu. Dzięki obserwacji i ścisłej współpracy z ekspertami zajmującymi różne stanowiska w naszej strukturze młody finansista poza zdobywaniem wiedzy branżowej rozwija również kompetencje potrzebne do sprawnego zarządzania projektami, które w audycie odgrywają istotną rolę – dodaje Hubert Rogoziński, Manager w Dziale Audytu EY.
Firmy audytorskie są świadome, że o ich przewadze konkurencyjnej decyduje wiedza i doświadczenie zgranego teamu. Stąd najlepsi pracodawcy oferują swoim specjalistom dostęp do wielu szkoleń i kursów branżowych, rozwijają w nich cechy przywódcze, kluczowe na stanowiskach managerskich, oraz wspierają w uzyskaniu tytułu biegłego rewidenta i międzynarodowej kwalifikacji ACCA.
Poszukiwane umiejętności
Praca w audycie pozwala na udział w wielu projektach w bardzo zróżnicowanych obszarach, począwszy od nieruchomości, poprzez branżę spożywczą i telekomunikacyjną, na produkcyjnej skończywszy; spektrum zagadnień, które ma do zaoferowania młodym ludziom, jest zatem trudne do przecenienia. Poprzez praktykę zawodową specjaliści poznają takie zagadnienia, jak m.in. sprawozdawczość finansowa, rachunkowość, zarządzanie finansami, kontroling, kwestie prawne czy relacje inwestorskie.
Należy pamiętać, że audytor należy do puli zawodów zaufania publicznego, a jego praca, która ma na celu potwierdzić rzetelność wyników finansowych raportowanych przez spółki, czyni z niego profesjonalistę, stojącego na straży bezpieczeństwa i autentyczności spółek oraz innych uczestników rynku finansowego. To wielka odpowiedzialność. Dlatego wśród przyszłych audytorów ceni się poza kompetencjamistricte technicznymi e i analitycznymi również kompetencje miękkie iwysoką kulturę osobistą, odgrywającą niebagatelną rolę w budowaniu zaufania pomiędzy inwestorami, przedsiębiorcami a zespołem audytorów.