Cechy zawodu przyszłości:
- Profesja silnie powiązana z kryzysem na rynkach finansowych
- Jeden z najbardziej przyszłościowych zawodów ostatnich lat
- Możliwość wyboru ścieżki zawodowej w obszarze eksperckim i menedżerskim
Ogłoszone 15 września 2008 roku bankructwo czwartego co do wielkości banku inwestycyjnego na zawsze zmieniło oblicze świata finansów i dosłownie zrewolucjonizowało myślenie o ryzyku, które stało się jednym z najbardziej popularnych pojęć opisujących współczesną kondycję sektora finansowego. Trwający od sześciu lat kryzys pokazał jednocześnie, że w zakresie zarządzania ryzykiem zarówno banki, jak i ubezpieczyciele mają jeszcze wiele do zrobienia. Stąd pojawienie się dyrektyw unijnych, w tym m.in. pakietu CRD IV/CRR oraz Solvency II, których celem jest wprowadzenie nowego ładu korporacyjnego. W jego ramach na nowo określono wymogi kapitałowe, zasady płynności i przejrzystości systemu finansowego. Na naszych oczach zmienia się zatem sposób podejścia do kwestii związanych z tzw. risk management.
Każda instytucja finansowa, mająca na celu zapewnienie najwyższego poziomu bezpieczeństwa zawieranych transakcji, zaczyna kłaść bardzo duży nacisk na ten obszar, co z pewnością przekłada się na dynamikę zatrudnienia wśród ekspertów związanych z zarządzaniem ryzykiem.
– Instytucje finansowe potrzebują specjalistów, którzy nie tylko opracowują raporty dotyczące ryzyka, ale również tworzą, poprawiają i usprawniają modele zarządzania ryzykiem – wyjaśnia Michał Myśliński, Dyrektor Departamentu Zarządzania Ryzykiem Rynkowym w ING Banku Śląskim.
W procesie risk management bardzo ważną rolę odgrywają analitycy ryzyka. Ponieważ banki oraz ubezpieczyciele dopiero uczą się w efektywny sposób identyfikować i zarządzać ryzykiem, eksperci potrafiący tworzyć modele służące do pomiaru ryzyka są praktycznie na wagę złota.
Profil i zakres obowiązków
Do głównych zadań analityka ryzyka należy analiza i tworzenie procedur mających na celu zminimalizowanie ryzyka związanego z działalnością organizacji.
– Zarządzanie ryzykiem to wieloetapowy proces, w którym identyfikujemy, mierzymy, kontrolujemy, monitorujemy i tworzymy raporty nt. ryzyka. W związku z powyższym praca analityka polega na raportowaniu różnych rodzajów mierzalnego ryzyka, ciągłym poszukiwaniu i identyfikacji nowych źródeł jego występowania oraz próbie doskonalenia systemów dedykowanych zarządzaniu tym obszarem. Pracujemy w świecie regulacji. Nasze działania określa prawo bankowe, przepisy i rekomendacje KNF i NBP – dodaje Michał Myśliński.
Analityków zajmujących się kwantyfikacją ryzyka spotykamy właśnie w bankach, które praktycznie codziennie muszą się mierzyć z wyzwaniami w zakresie ryzyka rynkowego, kredytowego, operacyjnego czy reputacyjnego. W przypadku tego pierwszego rodzaju możemy mówić właściwie o grupie ryzyka, które dzielimy na ryzyko płynności, stopy procentowej i walutowe.
Ryzyko płynności to fundamentalny rodzaj ryzyka, którym bank zarządza z uwagi na charakter prowadzonej działalności. Mam tutaj na myśli depozyty, które w każdej chwili mogą zostać wycofane przez klienta, oraz kredyty zarówno gotówkowe, jak i hipoteczne, które udzielane są na okres 30–40 lat – wyjaśnia Michał Myśliński.
Zadaniem banku jest zatem dokładna analiza stabilności środków depozytowych, które otrzymuje, jak i średniej zapadalności kredytów, których planuje udzielić swoim klientom i kontrahentom w dłuższym okresie.
Ryzyko stopy procentowej wynika natomiast ze zmienności rynków finansowych, co w odniesieniu do banku oznacza, że jest on narażony na zmianę wartości aktywów, jak i zobowiązań wynikających ze zmiennej natury stóp procentowych. Takie zmiany mają m.in. wpływ na kapitał własny instytucji finansowej. Równie niebezpieczne wydaje się być ryzyko walutowe, wywołane zmiennością kursu walut.
Jak widać, obszary związane z risk management okazują się kwintesencją bankowości, a praca analityków łączy się z dużą odpowiedzialnością – to dzięki ich wiedzy oraz coraz doskonalszym modelom pomiaru można wspierać funkcjonowanie każdej instytucji finansowej.
– Obszar ryzyka rynkowego to tak naprawdę serce banku, ponieważ do naszego departamentu spływają wszystkie informacje, które muszą zostać zweryfikowane – twierdzi Michał Myśliński. – Jeżeli bank chce stworzyć nowy produkt, nasza decyzja w jego ocenie staje się bardzo ważna. To właśnie nasze zespoły proponują zarządowi banku, jak duży powinien być tzw. "apetyt na ryzyko".
Perspektywy rozwoju
Analitycy ryzyka znajdują się zawsze w centrum wydarzeń i pracują w bardzo zmiennym otoczeniu biznesowym. Tę niepewność rekompensuje im pełna wyzwań ścieżka kariery – zarówno ekspercka, przeznaczona dla analityków, którzy chcieliby specjalizować się w wybranym obszarze ryzyka, jak i menedżerska, dedykowana osobom posiadającym cechy przywódcze.
– Taka osoba uczy się przywództwa, zarządzając na początku małym zespołem analityków, by później kierować większym projektem, a na końcu – by móc awansować na stanowisko managera działu specjalizującego się w zarządzaniu wybranym rodzajem ryzyka, czyli np. dyrektora departamentu zarządzania ryzykiem rynkowym – podsumowuje Michał Myśliński.
Najwyższym stanowiskiem w tej hierarchii jest Chief Risk Officer (CRO), czyli pozycja wiceprezesa banku odpowiedzialnego za cały pion zarządzania ryzykiem.